De Piramide van Soepele Samenwerking versus de Piramide van Lencioni
Peacock Your Talent is ervan overtuigd dat samenwerking in teams begint met duidelijkheid. De Piramide van Soepele Samenwerking gebruikt die laag dan ook als fundament. Deze piramide wordt nogal eens vergeleken (of verward) met de Piramide van Lencioni. Dit model vindt zijn basis in psychologische diepgang en neemt vertrouwen als vertrekpunt. Ons inziens is dat bij veel teams nog teveel gevraagd als je net begint met teamontwikkeling. Wij kiezen er bewust voor om niet te beginnen met vertrouwen, maar met duidelijkheid. Die duidelijkheid kun je gebruiken om te bouwen aan vertrouwen. In deze blog willen we je meer vertellen over de verschillen tussen onze piramide en die van Lencioni.
Zo werkt een piramidemodel
Een piramidemodel werkt van onder naar boven. De onderste laag vormt de basis waarop alle volgende lagen rusten. Als de onderste laag niet stevig genoeg is, kunnen de lagen erboven niet goed functioneren. Je kunt dus ook niet lukraak beginnen in het midden van het model. De piramides zijn ontworpen om onderaan te beginnen. Pas wanneer het eerste element voldoende aandacht heeft gekregen, kun je doorstromen naar de volgende laag. Hoe sterker de basis, hoe stabieler het geheel.
De Piramide van Soepele Samenwerking heeft de volgende lagen:
- Duidelijkheid
- Betrokkenheid
- Psychologische veiligheid
- Eenheid
- Positief presteren
Dit model heeft raakvlakken met de Piramide van Lencioni. De lagen van dat model zijn als volgt:
- Vertrouwen
- Conflicten
- Betrokkenheid
- Verantwoordelijkheid
- Resultaat
Zoals je ziet komen sommige lagen overeen, maar ze staan in een andere volgorde. Laten we eens kijken waarom dat van belang is.
Wat maakt het eigenlijk uit?
Modellen die de samenwerking in teams versterken
Als het gaat om samenwerking in teams is de start net zo belangrijk als de finish. Een hardloper weet dat hij de eindstreep alleen maar haalt met de juiste voorbereiding. Die voorbereiding bestaat uit een goed trainingsschema, de juiste kleding en schoenen kopen en een gezond voedingspatroon. Geen enkele hardloper begint met het overwinningsbiertje. Wij hebben lang nagedacht wat dat vertrekpunt moet zijn. Wat is het symbolische equivalent van een goed trainingsschema voor teams? Door jarenlange ervaring zijn wij tot de conclusie gekomen dat een solide begin de basis legt voor andere, abstractere, uitdagingen binnen teams.
Veel modellen starten met abstracte begrippen. De Piramide van Lencioni is daar een voorbeeld van: dit model gaat uit van psychologische veiligheid als basis. In onze ervaring is dat voor veel teams ongrijpbaar en niet zomaar bereikbaar. Veiligheid opbouwen heeft tijd nodig. Wij zien dagelijks dat samenwerking in teams beter van de grond komt wanneer er eerst duidelijkheid bestaat over rollen, taken en verantwoordelijkheden.
Samenwerking in teams begint met structuur, niet met kwetsbaarheid
Duidelijkheid is geen detail, het is de basis
Teams die starten met duidelijkheid over doelen, taken en verantwoordelijkheden, bouwen sneller vertrouwen op en durven daarna meer van zichzelf te laten zien. Ze hebben minder last van (rol)verwarring, vage verwachtingen of frustraties. Ze weten namelijk concreet waar ze naartoe werken, waarom dat belangrijk is, en wat hun rol is in dat geheel. Onduidelijkheid is eng: waarom zou je je nek uitsteken als je niet zeker weet of dat wel jouw taak is. Wanneer dit eerste element is verankerd in het team, kun je later terugvallen op deze houvast.
En dat maakt voor ons het verschil. Want een model is pas bruikbaar als het werkt in de praktijk, bij echte mensen in echte teams. Daarom kiezen wij bewust voor de Piramide van Soepele Samenwerking, die begint met duidelijkheid. Het verschil in volgorde lijkt misschien klein, maar het effect is groot.
Laag voor laag: hoe verschillen de modellen?
Er zijn nog meer verschillen tussen de twee modellen. Bij Peacock Your Talent vinden we duidelijkheid de topprioriteit, maar daar houdt het niet mee op. Wij wilden een model ontwikkelen dat praktisch, realistisch en direct toepasbaar is. Hieronder volgen per laag de grootste verschillen tussen de twee piramides.
Laag 1: Duidelijkheid versus vertrouwen
Effectieve samenwerking in teams begint niet bij veelal subjectieve termen als kwetsbaarheid of vertrouwen, maar bij duidelijke afspraken. Pas dan ontstaat er vertrouwen.
Laag 2: Betrokkenheid versus conflicten
Betrokkenheid ontstaat niet vanzelf, die groeit wanneer teamleden precies weten wat er van hen verwacht wordt, en daarna een stukje van zichzelf aan de taak of het team willen geven. In onze benadering van samenwerking in teams begint betrokkenheid bij heldere afspraken en duidelijke communicatie. Lencioni benadrukt het belang van open conflicten om betrokkenheid te vergroten, maar wij geloven dat je beter eerst verwarring voorkomt. Als de basis helder is mensen zich eerder verantwoordelijk en verbonden.
Laag 3: Psychologische veiligheid versus betrokkenheid
In onze piramide komt psychologische veiligheid pas na betrokkenheid, terwijl Lencioni eerst inzet op vertrouwen en kwetsbaarheid als basis. Wij geloven dat mensen zich pas veilig genoeg voelen om open te zijn als ze zich eerst betrokken voelen bij het team en hun bijdrage. Die betrokkenheid ontstaat door helderheid: weten wat er van je verwacht wordt en waarom jouw rol ertoe doet. Bij Lencioni is de volgorde omgekeerd: pas als er vertrouwen is, volgt betrokkenheid. Onze ervaring leert dat veel teams die eerste stap nog niet kunnen maken zonder structuur. Het is moeilijk feedback te geven als je niet precies weet wat de teamdoelen zijn, wanneer je het goed doet, of wat jouw rol of die van je collega is. Daarom geven wij de voorkeur aan een volgorde waarin duidelijkheid leidt tot betrokkenheid, wat weer leidt tot vertrouwen.
Laag 4: Eenheid versus verantwoordelijkheid
De laag eenheid in de Piramide van Soepele Samenwerking en de laag verantwoordelijkheid in Lencioni’s model liggen dicht bij elkaar: beide benadrukken dat een goede samenwerking in teams zich kenmerkt door eigenaarschap. Lencioni stelt dat gezonde teams verantwoordelijkheid wordt genomen. Iedereen zet zich in voor het gezamenlijke doel. In onze visie ontstaat diezelfde vorm van eigenaarschap doordat teamleden elkaars talenten kennen en die slim worden ingezet. Die erkenning maakt het makkelijker om verantwoordelijkheid te dragen en op elkaar te bouwen.
Wat wel verschilt, is de weg ernaartoe. Waar Lencioni vanuit vertrouwen omhoog bouwt, creëren wij eerst duidelijkheid en betrokkenheid. Daaruit volgt de veiligheid die mensen nodig hebben om eigenaarschap te durven nemen. Op die manier is die eenheid niet alleen haalbaar, maar ook duurzaam.
Laag 5: Positief presteren versus resultaat
De bovenste lag van de Piramide van Soepele Samenwerking, positief presteren, gaat verder dan alleen resultaat halen. Teams die positief presteren, vieren resultaten bewust, reflecteren samen, geven elkaar erkenning en benutten successen als brandstof en inspiratie voor verdere groei. Waar in veel modellen de focus op resultaat eindigt bij “doel bereikt”, zijn wij op zoek gegaan naar een extra element. Op een positieve manier doelen behalen, blijven evalueren, en kijken waar het beter kan, maakt het verschil tussen een team dat presteert omdat het moet, en een team dat presteert omdat het wil. En dat verschil is essentieel voor Happy High Performing Teams.
En nu?
In deze blog heb je gelezen waarom wij bij samenwerking in teams beginnen met duidelijkheid. We vergeleken onze Piramide van Soepele Samenwerking met het model van Lencioni en lieten zien hoe de opbouw en volgorde het verschil maken.
Krijg je geen genoeg van soepel samenwerken en positief presteren? Beluister dan ook eens onze podcast op Spotify. Voor elke laag van de piramide hebben wij een leuke en leerzame aflevering voor je opgenomen. Liever lezen? We hebben ook blogs over onze piramide, deze vind je hier.
Samenwerking in teams is uitdagend, maar de moeite waard. Wil je weten hoe jouw team scoort op de lagen van de Piramide van Soepele Samenwerking? Vraag een gratis teamscan aan of plan een kennismakingsgesprek. We helpen je graag verder.
